Cách trồng rau sam tại nhà được yêu thích và được chế biến thành nhiều món ăn ngon như xào, làm gỏi, nấu canh… Ngoài ra rau còn có tác dụng làm mát, giải nhiệt, táo bón, hỗ trợ chữa các bệnh tim mạch, tiểu đường,… Bạn có thể trồng rau tại nhà để có được những ngọn rau xanh tốt, không sâu bệnh.
Rau sam là rau gì?
Tên tiếng Anh là Purslain, đây là một loại rau hoang dại nhưng lại có tác dụng như một loại thần dược cải tử hoàn sinh. Tên khoa học là Portulaca oleracea và thuộc họ Sam.
Đặc điểm
Rau thuộc thân thảo mọng nước, bò sát mặt đất, cao lên đến 40 cm. Thân màu xanh sữa hoặc hơi đỏ hồng tùy loại. Chúng trơn nhẵn, các lá xanh đậm mọc đối thành cụm tại các đốt hay đầu ngọn.
Rễ cây gồm rễ cái và nhiều rễ thứ cấp dạng sợi. Bộ rễ có thể phát triển ngay cả ở đất nghèo dinh dưỡng cũng như có khả năng chịu hạn cao.
Hoa thường xuất hiện vào cuối mùa xuân và kéo dài đến giữa mùa thu. Chúng tồn tại trong vòng vài giờ và khi hoa tàn thì quả xuất hiện, bao bọc lấy phần hạt bên trong.
Trong rau sam có gì?
Rau sam có vị chua, tính lạnh, dễ dàng thanh nhiệt, giải độc và tinh thần vô cùng sảng khoái. Loại rau này chứa một hàm lượng lớn các chất dinh khoáng dinh dưỡng và vitamin như kali, sắt, magie, calci, vitamin A, vitamin B, vitamin C, Carotenoic…
Trong rau còn chứa các axit béo omega-3 – một loại hợp chất rất khó tìm. Ngoài ra còn có các betacyanin màu đỏ và các betaxanthin màu vàng. Chúng là chất chống oxy hóa tiềm năng.
Chúng còn có tác dụng kháng viêm, kháng khuẩn, trị ho, hỗ trợ tiêu hóa, bảo vệ dạ dày do tác nhân axit, bảo vệ gan, điều trị hen suyễn,…
Cách trồng rau sam bằng cành hiệu quả nhất
Bạn có thể trồng rau từ hạt, thân hay rễ của cây rau. Bạn có thể tham khảo cách trồng dưới đây để có được những chậu rau tươi ngon, xanh mát.
Chuẩn bị dụng cụ, đất trồng
Bạn cần chuẩn bị các khay chậu hay chậu treo tường ở ban công, sân thượng,… hoặc có thể trồng trong thùng xốp hay chai nhựa lớn. Tuy nhiên bạn cần đảm bảo chậu trồng có lỗ thoát nước để cây không bị ngập úng.
Cây có sức sống vô cùng mạnh mẽ, không kén chọn đất trồng. Tuy nhiên, nếu muốn đơn giản mà không mất quá nhiều công sức thì bạn có thể trồng bằng đất trồng rau NAMIX.
Chuẩn bị giống
Bạn có thể trồng rau bằng cách nhân giống vô tính là giâm cành. Bạn cần tìm cây giống tại các cửa hàng bán hạt giống uy tín.
Rau có 2 loại rau sam là rau sam thân xanh trắng và đỏ hồng. Tùy vào sở thích và điều kiện mà bạn cần chọn được hạt giống thích hợp. Tuy nhiên, rau sam thân đỏ hồng có nhiều dưỡng chất thiết yếu và tốt hơn rất nhiều so với loại thân xanh.
Vị trí trồng
Bạn cần chọn những nơi khô ráo, có nhiều ánh sáng như sân thượng, ban công… để cây quang hợp và phát triển tốt.
Cách trồng rau sam bằng hom
Hom được lấy từ thân hoặc củ cây mẹ khỏe mạnh, không sâu bệnh. Bạn cần chọn đoạn gốc đến hết phần bánh tẻ của thân.
Bạn cần hạn chế lấy phần ngọn quá non vì khi giâm dễ bị thối gốc. Dùng dao hay kéo sắc để cắt hom, cắt một đoạn dài 10 – 20cm và ít nhất trên mỗi hom có từ 3 – 4 mắt lá. Tỉa bớt lá trên hom chừa khoảng 1/3 lá, đem giâm vào đất.
Tưới nước cho cây, sau khi giâm 10 – 15 ngày hom bắt đầu có rễ, khoảng cách giữa các cành là 15 – 20cm/cây.
Cách trồng rau sam bằng hạt
Khi mua hạt giống ở cửa hàng uy tín, bạn cần ngâm trong nước ấm (2 sôi : 3 lạnh) trong 2 – 5 giờ. Rửa sạch rồi ủ khăn ấm đến khi hạt có nảy mầm thì đem đi gieo ngay.
- Bạn cần tưới nước để tạo độ ẩm cho đất. Rạch từng hàng thẳng ở trong thùng xốp với khoảng cách 5 – 7 cm và rắc đều.
- Rải một lớp đất mỏng phủ lên bề mặt hạt giống và tưới nước. Bạn cần rải hạt đều tay, không quá dày mà cũng không quá thưa.
- Tiến hành che phủ 5 – 7 ngày bằng rơm rạ, mụn dừa, trấu hun… để giữ được độ ẩm thích hợp kích thích sự nảy mầm.
Cách chăm sóc rau sam tại nhà xanh tốt
Ánh sáng: Rau khá ưa thích ánh sáng, có khả năng chịu nhiệt khá, nhiệt độ thích hợp 17 – 30° C. Tuy nhiên, cây không chịu được ngập úng.
Chế độ nước tưới: Mặc dù không chịu được ngập úng nhưng rau sam cần khá nhiều nước, bạn nên tưới ngày 2 lần sáng. Dùng bình tưới có áp lực nước không mạnh, dung tích nhỏ gọn để hạt giống và đất trồng không bị rửa trôi.
Hàm lượng dinh dưỡng: Sau khi gieo khoảng 10 – 15 ngày, ra 2 – 3 lá thật, rễ cũng tương đối ổn định. Bạn có thể sử dụng các loại phân bón hữu cơ để bổ sung dinh dưỡng cho đất.
Nhổ cỏ, tỉa cây
Thường xuyên nhổ cỏ, vệ sinh vườn để cây có thể phát triển mạnh, đặc biệt là trong quá trình bón phân để cây hấp thu đủ các chất dinh dưỡng.
Trong 7 – 10 ngày, nếu rau sam mọc quá dày thì tỉa bớt. Khoảng cách mỗi cây là 5cm vì nếu trồng quá dày sẽ khiến cây không có không gian phát triển.
Thu hoạch
Rau có thời gian sinh trưởng vô cùng ngắn, chỉ sau 30 – 45 ngày trồng là có thể thu hoạch những ngọn rau sam tươi ngon. Bạn nên thu hoạch vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát, cắt cành dài trước, ngắn sau.
Khi cắt, chừa lại đoạn gốc khoảng 2 – 3cm. Tuy nhiên bạn cần cách ly đủ thời gian ít nhất 10 ngày sau khi bón phân.
Dùng dao sắc cắt phần thân chồi lá non, sau mỗi đợt thu hoạch, bón thêm phân để cây tiếp tục phát triển.
Sâu bệnh hại
Bệnh thối rễ
Rau rất ít bệnh nhưng nếu tưới quá nhiều nước thì dễ bị nấm nấm Rhizoctonia solani xâm nhập gây thối thân, thối rễ.
Nếu để nấm xâm nhập sẽ phá hủy gốc cây gần mặt đất, với những vết màu nâu bao quanh cổ rễ. Trên vết bệnh có lớp tơ nấm màu trắng và có những hạch nấm nhỏ màu đen.
Bệnh khiến cây sinh trưởng kém, gốc thối nhũn, lá rụng, dần dần cây sẽ chết. Để phòng trừ, bạn cần tưới nước hợp lý, loại bỏ cây bị bệnh, vệ sinh vườn sạch sẽ.
Côn trùng, sâu hại
Rau có mùi vị đặc trưng hơi chua và mặn, nếu thấy sự xuất hiện của sâu hại trên vườn rau nhà mình, thì có thể dùng tay bắt trực tiếp.
Tại sao nên trồng rau sam tại nhà
Rau sam tuy dễ trồng, được dùng nhiều ẩm thực và y học. Cụ thể như sau:
Ẩm thực
- Bạn có thể dùng tươi với những loại rau xanh khác thành món salad hấp dẫn. Nhờ chứa chất nhầy nên rau sam còn được dùng làm súp hay thịt hầm.
- Hạt của rau còn được dùng làm bánh mì. Ngoài ra còn chứa nhiều loại axit béo omega – 3 hơn so với nhiều loại rau khác, đặc biệt là chứa EPA omega – 3 chuỗi dài.
- Rau chứa các loại vitamin như B, C… cùng với magie, kali, sắt, canxi,… nên được nhiều người sử dụng để cung cấp dinh dưỡng cho mọi người.
Y học
Thường được dùng để điều trị những viêm nhiễm hệ bài tiết, táo bón,… Ngoài ra, nhờ vị chua, tính hàn nên giúp thanh nhiệt giải độc cơ thể rất tốt.
Cả thân, lá và rễ rau sam còn được phơi khô để điều trị tiêu chảy, kiết lỵ, mụn nhọt, chàm và ho,…
Cách trồng rau sam không hề khó nên bạn không cần chần chừ mà có thể tự bắt tay trồng rau tại nhà để có được những ngọn rau thơm ngon bổ dưỡng. Hy vọng bạn có thể trồng rau thành công và có được những chậu rau xanh, sạch và ngon quanh năm nhé.
