Cách trồng nghệ đơn giản tại nhà không khó, giúp cung cấp nguyên liệu để nấu ăn, làm đẹp và cực tốt cho sức khỏe. Trồng nghệ có thể mang lại cho bạn nhiều lợi ích và dễ thực hiện. Dưới đây là một số bí quyết giúp bạn trồng nghệ thành công trong vườn của mình.
Cây nghệ là cây gì, có đặc điểm gì?
Cây thuộc thân thảo, cây ưa bóng, cao khoảng từ 0,5 – 2m, thân rễ (củ nghệ). Sinh trưởng mạnh trên đất giàu dinh dưỡng, đất phù sa, không chịu được ngập úng.
- Lá đơn mọc từ thân rễ, có phiến hình mác hay thuôn.
- Hoa mọc từ thân rễ hoặc từ các bẹ lá, xuất hiện từ khi có lá hoặc trước khi có lá.
- Ưa sống ở điều kiện nhiệt độ từ 20 – 30 độ C, đặc biệt là trong thời tiết bắt đầu chuyển vào mùa mưa.
Các loại nghệ phổ biến hiện nay
Có 3 loại nghệ:
- Nghệ vàng: hoa nở từ tháng 7 – 8, tinh chất curcumin trong nghệ được dùng để làm gia vị chế biến món ăn, dược liệu, mỹ phẩm.
- Nghệ đen: hoa nở từ tháng 4 – 6, được dùng bào chế dược liệu.
- Nghệ trắng: hoa nở từ tháng 4 – 6.
Nên trồng nghệ vào tháng mấy?
Bạn có thể trồng nghệ vàng quanh năm, nhưng để đạt năng suất tốt, ít tốn thời gian chăm sóc thì nên trồng:
- Trồng vào mùa Xuân, từ tháng 2 – 4 và tháng 11 – 12 (miền Bắc). Lúc này có mưa xuân, trời ẩm nên cây sẽ sinh trưởng tốt.
- Trồng vào đầu mùa mưa, từ tháng 5 – 8, chú ý việc thoát nước cho cây.
Công dụng
Cây được dùng để chế biến gia vị thực phẩm, có tên gọi khác là khương hoàng (thân rễ) và uất kim (rễ củ).
Hoạt chất curcumin trong nghệ vàng có hoạt tính sinh học quý, có khả năng chống viêm, giảm đau, kháng khuẩn, làm lành vết thương nhanh, trị bệnh dạ dày, chống các tế bào ung thư.
Ngoài ra còn giúp hỗ trợ phòng chống các bệnh viêm gan, dạ dày, tá tràng, HIV…
Trồng cây nghệ trong nhà có tốt không?
Bạn có thể trồng cây nghệ tại nhà để có được nguyên liệu chế biến món ăn, làm đẹp, chăm sóc sức khoẻ. Nghệ sinh sản vô tính, có thể trồng bằng mầm hoặc củ nghệ. Thường sẽ trồng nghệ vàng thay vì những loại nghệ khác.
Đất trồng – Cách trồng nghệ năng suất
Nghệ thích hợp với đất pha loãng, thoát nước tốt, giàu dinh dưỡng và độ pH từ 6 đến 7, là điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của cây nghệ.
Bạn có thể chọn đất đã phối trộn sẵn như đất trồng cây đa dụng NAMIX, tơi xốp giúp việc trồng cây trở nên dễ dàng hơn.
Chọn giống nghệ phù hợp
Khi bắt đầu trồng nghệ, bạn cần lựa chọn giống cây phù hợp với điều kiện khí hậu. Củ nghệ phải đủ 12 tháng, đã qua giai đoạn mọc ra củ và hoa bị lụi tàn.
Đảm bảo củ phải sạch bệnh, không bị bầm dập hay trầy xước. Chọn củ càng to càng tốt, chọn củ có 1 nhánh cái, 2 – 5 củ ở nhánh cấp 1, 2. Đem ủ trong đống cát khoảng từ 5 – 7 ngày để mầm tách nhánh.
Cách trồng nghệ vàng trong chậu
Cho đất vào chậu hoặc thùng xốp sâu từ 50 – 60cm.
Đặt củ nghệ giống xuống hố đất, không làm tổn thương củ nghệ, đặt gốc có độ nghiêng khoảng 45 độ. Mầm cây hướng về phía mặt trời, tất cả các củ giống đều cùng quay về 1 hướng.
Lấp 1 lớp đất mịn khoảng 5 – 7 cm.
Đừng nén quá chặt sẽ khiến cây khó mọc mầm, dùng rơm rạ phủ lên mặt để duy trì độ ẩm của đất.
Sau 1 tuần, kiểm tra mầm có tiếp tục phát triển không và trồng bổ sung củ không phát triển.
Cây nghệ luôn có một mùi hăng và là dược liệu nên ít bị sâu bệnh tấn công. Tuy nhiên, cây cũng thường bị thối củ, vàng lá, cháy lá…
Cách trồng nghệ từ củ và cách chăm sóc
Cung cấp đủ ánh sáng mặt trời và hạn chế cỏ dại phát triển xung quanh cây để tránh cạnh tranh dinh dưỡng.
Cây nghệ dễ bị nhiễm sâu bệnh, vì vậy bạn cần kiểm tra cây thường xuyên và sử dụng phương pháp phòng trừ hữu cơ như sử dụng thuốc trừ sâu tự nhiên hoặc pha chế dung dịch từ thảo dược.
Sau 2 – 3 năm trồng, luân canh cây hoa màu khác để tránh dịch bệnh phát sinh. Thường xuyên quan sát, phát hiện sớm để phòng trừ bệnh. Dùng vôi bột rắc vào khu vực bị bệnh, tưới nước nhẹ (nếu có mưa nhẹ thì không cần tưới).
Tưới nước, giữ ẩm
Cây nghệ vàng không chịu được ngập úng nên chỉ cần giữ cho đất luôn ẩm là cây có thể sinh trưởng bình thường. Thời gian đầu mới trồng, để rơm ủ bên trên.
Khi cây phát triển thành bụi, dùng rơm ủ gốc để giữ ẩm, hạn chế cỏ dại rất tốt.
Khi trồng vào mùa khô (tháng 11 – 12 ở miền bắc), tưới 2 ngày/lần vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát. Nên sử dụng vòi phun sương tưới tiêu để không làm ảnh hưởng cho cây con.
Làm cỏ
Khi cây còn nhỏ, chưa thành bụi, cần nhổ cỏ, để làm sạch cỏ, tránh để chúng giành chất dinh dưỡng với bộ rễ nghệ vàng.
Thường xuyên thăm và làm cỏ, kết hợp với bón phân, vun gốc đúng cách.
Không sử dụng thuốc trừ cỏ vì sẽ làm tổn lại bộ rễ, loại bỏ các vi sinh vật có lợi trong đất. Từ đó, cây phát triển kém, củ nhỏ, hoạt tính không cao.
Ngoài ta, bạn nên vun gốc khi cây đã có từ 3 – 4 cây con/bụi. Trộn thêm 50% phân hữu cơ + 50% đất mịn để vun gốc cho cây trong lần đầu.
Khi thấy củ nghệ non lồi lên mặt đất, vun gốc liên tục mỗi tháng một lần. Kết hợp với làm cỏ, xới xáo đất để đất tơi xốp, thông thoáng.
Thu hoạch củ nghệ – Bước cuối trong cách trồng nghệ
Khi cây nghệ vàng bắt đầu ngừng phát triển lá non, lá già khô ở mép, ngả màu vàng nhạt. Nếu củ có màu vàng sẫm thì có thể thu hoạch.
Nên thu hoạch vào ngày khô ráo, lựa chọn những củ đẹp, tốt đạt tiêu chuẩn để làm giống.
Thu hoạch nghệ khi rễ và củ đã đạt đến kích thước lớn. Sau khi thu hoạch, hãy giữ cho củ nghệ được sạch sẽ và phơi khô dưới ánh nắng mặt trời trong khoảng 1-2 tuần. Sau đó, cắt nhỏ và sấy khô hoặc sử dụng nguyên củ để chế biến.
Trên đây là cách trồng nghệ trong chậu đơn giản và nhanh chóng nhất, cho củ to, chất lượng và ít bị sâu bệnh. Nghệ là một nguyên liệu mang đến rất nhiều công dụng như nấu ăn, tăng sức khỏe, giúp làm đẹp da hiệu quả.
