Trồng hoa lan Cattleya tại nhà là một nghệ thuật đẹp mà nhiều người thích. Hoa lan Cattleya được gọi là “cát lan rừng” vì nó thường mọc tự nhiên trong các vườn lan rừng ở miền núi cao. Tuy nhiên, kỹ thuật trồng Cattleya tại nhà cửa cũng rất dễ dàng, chỉ cần chú ý vài vấn đề trong quá trình trồng và chăm sóc lan, cây sẽ rực rỡ ra hoa và giúp cho không gian sống của bạn trở nên sinh động hơn.
Nguồn gốc hoa Lan Cattleya
Hoa lan Cattleya được xem là một trong những loại hoa lan đẹp nhất và được ưa chuộng nhất trong thế giới. Nguồn gốc của loại hoa này đến từ Miền Nam và Trung Mỹ, bao gồm các quốc gia như Brasil, Venezuela, Colombia, Ecuador và Peru. Nó được tìm thấy trong vùng đất có môi trường nhiệt đới hoặc trung đới với nhiều mưa và ít nắng. Hoa lan Cattleya được đặt theo tên của William Cattley, một chuyên gia hoa học người Anh, khi ông đã tiếp xúc với loại hoa này lần đầu tiên.
Cách nhận biết hoa Lan Cattleya
Để nhận biết được hoa lan Cattleya, bạn cần phải quan tâm đến một số đặc điểm nổi bật của loại hoa này:
- Đầu tiên, hoa lan Cattleya có thân mập mạp, mọng nước và có nhiều hành giả quanh cây.
- Lá của loại hoa này có kích thước lớn, hình dáng bầu dục, màu xanh lục và mọc từ thân cây.
- Đặc biệt, bông hoa của hoa lan Cattleya rộng, có từ 3-5 cánh và môi hoa có màu sắc đậm hơn so với cánh hoa.
Mùa hoa nở thường vào cuối mùa xuân và đầu mùa hè. Bạn cũng nên lưu ý rằng hoa lan Cattleya có thể sống được rất lâu, đến trên 20 năm nếu được chăm sóc tốt.
Phân loại Cattleya
Trên phương diện thương mại, Cattleya được chia thành 2 nhóm:
- Nhóm một lá: Thường là giả hành mang duy nhất một lá ở đỉnh, nhưng cũng có khi có một, hai giả hành cá biệt mang 2 lá. Nhóm này thường mang đơn hoa, tuy nhiên với điều kiện dinh dưỡng tốt cây có thể mang 2 – 3 hoa rất to.
- Nhóm hai lá: Thường là giả hành mang ở đỉnh hai lá, cá biệt có giả hành mang 3 lá. Đây là nhóm có hoa chùm, rất nhiều hoa, hoa bé. Nếu cây khỏe mạnh, cây lan sẽ ra hoa với một chùm đến 12 hoa.
Kỹ thuật trồng Cattleya đúng kỹ thuật
Lựa chọn giống trồng Cattleya
Lựa chọn giống hoa Lan Cattleya nào sẽ hoàn toàn do bạn quyết định. Tuy nhiên, khi chọn giống, bạn cần phải lựa chọn những con non có lá to, khỏe mạnh và không bị mắc bệnh. Để có thể chọn được giống tốt, bạn nên chọn cây non từ những cây mẹ khỏe mạnh.
Khi cắt cây non từ cây mẹ, để chúng tại nơi thoáng mát trong vài ngày để cho vết cắt liền lại. Sau đó, đem cây đi ngâm trong dung dịch khử trùng để làm sạch vết cắt trong vòng 10-15 phút. Cuối cùng, đem cây đi ngâm trong thuốc diệt nấm mốc thêm 3 ngày và sau đó mới cho cây ra trồng trong chậu.
Chuẩn bị chậu trồng
Khi trồng hoa lan, bạn có thể chọn nhiều loại chậu khác nhau để trồng. Các chậu tốt nhất để trồng hoa lan là chậu làm bằng sứ, chậu đất nung và chậu gỗ. Lưu ý rằng chậu phải có khả năng thoát nước tốt để tránh gây ngập úng rễ cây, và có kích thước đủ to và rộng để chứa cây hoa và không làm ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng của chúng.
Chuẩn bị giá thể trồng
Để làm giá thể trồng lan, bạn cần lựa chọn những nguyên liệu có khả năng thoát nước tốt, giàu dinh dưỡng và giữ ẩm ổn định. Một số nguyên liệu phổ biến để làm giá thể bao gồm xơ dừa, gỗ lũa, than củi, dớn vụn, vỏ thông và đá bọt. Trong đó, xơ dừa, dớn vụn, vỏ thông và than củi là những nguyên liệu phổ biến nhất bởi chúng dễ dàng tìm kiếm và có sự ổn định cao.
Kỹ thuật trồng Cattleya đơn giản nhất
Dưới đây là kỹ thuật trồng Cattleya mà bạn có thể tham khảo:
- Trước tiên, bạn cần đặt lớp xơ dừa ở dưới đáy chậu để giúp cây giữ dinh dưỡng và không thấm nước quá nhiều khi tưới cây.
- Tiếp theo, bạn cần xếp lớp gỗ lũa và dớn vụn lên trên và phân tán đều xung quanh. Sau đó, bạn có thể đặt cây Lan Cattleya non lên trên giá thể và cố định nó bằng dây nilon hoặc dây thép để giúp cây đứng vững và không bị ngã.
- Cuối cùng, bạn có thể rải thêm lớp giá thể nhỏ gồm vỏ thông và dớn vụn lên trên và phủ mỏng lớp rễ của cây. Để giúp cây có điều kiện tốt để sinh trưởng.
Lưu ý khi chăm sóc Lan Cattleya
Tưới nước
Cattleya là giống lan có giả hành mập, vì thế khả năng trữ nước rất lớn. Do đó tưới nước thường xuyên sẽ làm cây không phát triển và có thể chết cây do thối rễ .
Ở thành phố Hồ Chí Minh, đối với giống Cattleya giữa các lần tưới phải có thời gian khô ráo để kích thích sự mọc rễ ở cây. Vào mùa khô tưới 2 lần/ ngày, mùa mưa giảm 1 lần/ngày, tưới vào buổi sáng và chiều mát.
Bón phân
Lan Cattleya là một loài thực vật phụ sinh, do đó lá của chúng giữu vai trò qua trọng trong việc hấp thụ dinh dưỡng, vì thế tưới phân bón bằng phương pháp phun sương lên toàn bộ cây sẽ tốt hơn rất nhiều so với cách tưới thẳng vào các giá thể trong chậu.
Giá thể vỏ thông luôn là sự lựa chọn ưu việt dành cho các loại hoa lan đẹp và Cattleya cũng không ngoại lệ. Vỏ thông vừa thông thoáng vừa có khả năng giữ ẩm rất tốt cho rễ lan. Tùy theo tuổi cây mà bạn lựa chọn kích thước vỏ thông cho thích hợp. Nguyên tắc, cây nhỏ chọn size nhỏ, cây lớn chọn size lớn hơn. Nếu bạn chưa biết cách phối trộn giá thể thì nên chọn sản phẩm giá thể trồng lan đã được phối trộn sẵn. Đây cũng là một điều cần nắm trong kỹ thuật trồng lan Catteya.
Cây sinh trưởng tốt cần bổ sung NPK 30-10-10 được tưới 1 – 2 lần/tuần, với nồng độ 0,1 – 0,2%. Khi cây chớm nụ, ra hoa bổ sung NPK 10-20-10 với nồng độ và chu kì như trên để đảm bảo đậu hoa chắc chắn với những hoa to và đẹp.
Nếu cây lan đã đủ sức khỏe, bắt đầu mọc chồi mới, để hoa nở trong vòng 3 tháng tới cần dùng phân 6-30-30 với cách bón như trên. Trước mùa ngừng tăng trưởng một tháng cần bón NPK 10-20-30 để tạo sự cứng cáp cho cây trước khi cây vào màu nghỉ, vào mùa này sẽ ngưng tưới phân hoàn toàn.
Mùa nghỉ của lan Cattleya
Là giống lan có mùa nghỉ, với điều kiện Việt Nam thì mỗi năm hoa lan Cattleya nghỉ một tháng. Ở miền nam thì Cattleya nghỉ tháng 4, miền bắc vào tháng 1, miền trung thì tháng 8.
Trong mùa nghỉ, cây không đòi hỏi dinh dưỡng và nước tưới (vì thế nên đặt cây chỗ khô và mát) chỉ duy trì lượng nước tưới một lần/ngày. Tăng độ che sáng tới 10% để giảm nhiệt độ, tốt nhất cho vùng lạnh 10ºC và 25ºC cho vùng nóng.
Phòng trừ sâu bệnh hại Cattleya
- Rệp: Thường xuất hiện các loài rệp đỏ ánh màu nâu, chúng bám vào lá, giả hành để hút nhựa và đặc biệt bám vào mắt ngủ làm chết mắt ngủ. Vì vậy phải phòng trừ thường xuyên để tránh thiệt hại cho vườn.
- Gián và bọ trĩ: Chúng thường cắn phá rễ và chỉ xuất hiện trong các giá thể bằng xơ dừa, vỏ cây mục, dớn mục hoặc sử dụng quá nhiều phân hữu cơ dưới dạng xác như bánh dầu, phân bò. Diệt trừ bằng thuốc sát trùng Bassa nồng độ 1/100. Phòng ngừa theo chu kì 2 tháng/lần.
- Ốc sên: Ở nơi quá ẩm chúng thường xuất hiện để ăn các chồi non. Bắt bằng tay hoặc sử dụng thức ăn thay thế như xà lách để chúng không gây hại cho lan.
- Bệnh thối ngọn hoặc thối lá, có thể bắt đầu bằng sựu cháy nắng, sau đó mầm bệnh và virut lan truyền rất nhanh chóng. Phun thuốc phòng ngừa thường xuyên bằng các loại thuốc trừ nấm như Zineb, Topsil, Benomyl, phun 1 lần/tuần.
Qua bài viết này các bạn cũng đã hiểu rõ hơn về kỹ thuật trồng Cattleya. Namix chúc các bạn có một vườn Cattleya thật khỏe mạnh nha. Hãy ghé thăm website của chúng tôi để cập nhật nhiều điều thú vị nhé.
